ΟΣΔΕΛ
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεσπίζει κανόνες για τις διαδικτυακές πλατφόρμες και τα όρια δράσης τους
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 15 Δεκεμβρίου ψήφισε υπέρ της νομοθετικής πράξης για τις ψηφιακές αγορές (Digital Markets Act), με την οποία διασφαλίζονται τα δικαιώματα του εκδοτικού κλάδου έναντι των τεχνολογικών κολοσσών. Μετά από τις συντονισμένες ενέργειες εκδοτών, βιβλιοπωλών, αλλά και του οπτικοακουστικού κλάδου, επιτεύχθηκε ο στόχος και η εν λόγω νομοθετική πράξη εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία (642 ψήφοι υπέρ, 8 κατά και 46 αποχές).
Το κείμενο που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο φιλοδοξεί να θεσπίσει νέες υποχρεώσεις και απαγορεύσεις που θα ισχύσουν άμεσα για τις πλατφόρμες, με απώτερο στόχο να διασφαλιστεί ότι οι αγορές θα είναι δίκαιες και ανοικτές.
Η πρόταση σχετικά με τη θέσπιση της νομοθετικής πράξης για τις ψηφιακές αγορές απαγορεύει ορισμένες πρακτικές που εφαρμόζουν οι μεγάλες πλατφόρμες, όταν αυτές δρουν με την ιδιότητα του «ρυθμιστή πρόσβασης» στην αγορά. Δίνει επίσης τη δυνατότητα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διενεργεί ελέγχους στην αγορά και να επιβάλει κυρώσεις στις επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες. Συγκεκριμένα:
- Δίνει τέλος στις αθέμιτες επιχειρηματικές πρακτικές που εφαρμόζουν οι μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες.
- Επιβάλλει πρόσθετες υποχρεώσεις και απαγορεύσεις για τις εταιρίες που δρουν ως «ρυθμιστές πρόσβασης» στην αγορά.
- Ορίζει ως αρμόδια για την εφαρμογή των κανόνων την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές.
- Θέτει περιορισμούς στις επιθετικές εξαγορές που στοχεύουν στη διάλυση των μικρών επιχειρήσεων.
- Επιβάλλει πρόστιμα που κυμαίνονται από 4% έως 20% του συνολικού κύκλου εργασιών.
Το κείμενο που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποσαφηνίζει τις υποχρεώσεις των εταιριών όταν δρουν ως «ρυθμιστές πρόσβασης», κάτι που είχε ζητήσει, μεταξύ άλλων και η Ένωση Ευρωπαίων Εκδοτών (FEP) προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι εκδότες θα είναι καλυμμένοι έναντι των καταχρήσεων της Amazon. Οι περαιτέρω τροποποιήσεις για την ενίσχυση των υποχρεώσεων διαλειτουργικότητας, δυστυχώς δεν κατάφεραν να κερδίσουν την υποστήριξη της πλειοψηφίας. Απέκτησαν όμως μεγάλο αριθμό υποστηρικτών μεταξύ των ευρωβουλευτών απ’ όλο το πολιτικό φάσμα, οι οποίοι μπορεί να λειτουργήσουν σαν μοχλός πίεσης στην επόμενη φάση των διεκδικήσεων.
Ο νόμος για τις ψηφιακές αγορές είναι μία μοναδική ευκαιρία αφενός να περιοριστεί η κυριαρχία των τεχνολογικών κολοσσών στην αγορά κι αφετέρου να υποστηριχθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις του πολιτιστικού κλάδου, όπως είναι επί παραδείγματι οι εκδοτικοί οργανισμοί.
Σε δήλωσή του ο εισηγητής Andreas Schwab (ΕΛΚ, Γερμανία) ανέφερε: «Η σημερινή έγκριση της διαπραγματευτικής μας εντολής στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα: το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τάσσεται κατά των αθέμιτων πρακτικών που χρησιμοποιούνται από τους ψηφιακούς κολοσσούς. Θα διασφαλίσουμε ότι οι ψηφιακές αγορές είναι ανοικτές και ότι ο ανταγωνισμός λειτουργεί. Αυτό είναι καλό για τους καταναλωτές, καλό για τις επιχειρήσεις και καλό για την ψηφιακή καινοτομία. Το μήνυμά μας είναι σαφές: η ΕΕ θα επιβάλει τους κανόνες της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς και στον ψηφιακό τομέα, πράγμα που σημαίνει ότι οι νομοθέτες υπαγορεύουν τους κανόνες του ανταγωνισμού και όχι οι γίγαντες της ψηφιακής αγοράς».
Το κείμενο που εγκρίθηκε καθορίζει τις θέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατά τις προσεχείς διαπραγματεύσεις με τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να ξεκινήσουν το πρώτο εξάμηνο του 2022, στο πλαίσιο της Γαλλικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Η παράλληλη πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες αποτελεί μια πρόταση-ομπρέλα με σκοπό τη θέσπιση κανόνων για τις διαδικτυακές πλατφόρμες, η οποία αφορά, μεταξύ άλλων, το παράνομο περιεχόμενο και τους αλγόριθμους. Αναμένεται να τεθεί σε ψηφοφορία στην ολομέλεια τον Ιανουάριο.
(Δεκέμβριος 2021)
